Trang 200501ld

1/5/20. 

~ Nặng lòng với đô thị Sài Gòn (TTO, 30/04/2020), https://tuoitre.vn/nang-long-voi-do-thi-sai-gon-20200430091754432.htm. Sách mới: 'Đô thị - những vấn đề tiếp nối' của Nguyễn Minh Hòa

~ COVID-19 có thể thay đổi cách thành phố được thiết kế và vận hành sau đại dịch như thế nào.  How COVID-19 could change the way cities look and operate after the lockdowns, (CBC, 1/5/2020), https://www.cbc.ca/news/covid-19/covid-19-cities-design-physical-distancing-1.5550401?

~ Sự tử tế là có thật - Tuấn Khanh, (TD, 01/05/2020), https://baotiengdan.com/2020/05/01/su-tu-te-co-that/?

~ Việt Nam chống Cô Vi và nỗi niềm e ngại làm người cộng sản -Jackhammer Nguyễn, (TD, 01/05/2020), https://baotiengdan.com/2020/05/01/viet-nam-chong-co-vi-va-noi-niem-e-ngai-lam-nguoi-cong-san/? 

~ Tổ chức quốc tế lên tiếng vụ chuyên gia luật Trương Thị Hà bị tịch thu hộ chiếu, (VOA, 1/5/2020). 

~ Cuối cùng Tiff Macklem cũng được cơ hội làm Thống đốc Ngân khố Canada. Tiff Macklem finally gets his chance to be the Bank of Canada boss, (NP, 1/5/2020), https://t.co/oxv1ZlAUPJ?amp=1 

30/4

~➤➤➤  Việt Nam Cộng Hòa lừng lững đi vào đất nước - Trần Doãn Nho, (DM, 4/2020), https://damau.org/64079/viet-nam-cong-ha-lung-lung-di-vo-dat-nuoc 

~➤➤➤  Sinh hoạt văn học miền Nam trước 1975, ghi chép những ý nghĩ rời - Đinh Quang Anh Thái, (VOA, 29/4/2020), https://www.voatiengviet.com/a/sinh-hoat-van-hoc-mien-nam-truoc-1975/5393943.html 

~ Người Việt trẻ gọi 30/4 là 'một biến cố buồn', (BBC, 30/4/2020), https://twitter.com/bbcvietnamese/status/1255743599481884682 

~ ‘Mình là ván cờ họ thí để đi ván cờ khác’- Hoàng Đức Nhã nhìn lại biến cố 30/4, (VOA, 30/4/2020) http://dlvr.it/RVnD3b 

~ Phỏng vấn Henry Kissinger: Bước Đột Phá và Hiệp định Paris -  Winston Lord, (TD, 1/5/2020), https://baotiengdan.com/2020/05/01/phong-van-henry-kissinger-buoc-dot-pha-va-hiep-dinh-paris/? Dịch giả: Đỗ Kim Thêm 

~ 135 nhiếp ảnh gia, từ mọi phía-miền, đã hy sinh trong chiến trường Đông dương. A homage to the photojournalists lost to decades of war in Vietnam, (GA29/4/2020), https://southeastasiaglobe.com/vietnam-war-photographers/ 

~ Cao trào nhân bản hóa toàn cầu - Nguyễn Đan Quế, (TD, 29/4/2020), https://baotiengdan.com/2020/04/29/cao-trao-nhan-ban-hoa-toan-cau/? 

~ Những người ‘chưa từng về lại Việt Nam từ sau năm 1975’, (VOA, 30/4/2020), http://dlvr.it/RVjwn8. Dĩ nhiên, giữa chúng ta còn có những người gàn

~ Ban Dân vận thành uỷ Hà Nội thừa nhận là tổ chức tham mưu vụ Đồng Tâm, (SBTN, 30/4/2020). 

~ Tại sao đường cong phẳng hơn không có nghĩa là chúng ta đã thắng trận chiến COVID-19. Why a flatter curve does not mean we've won the COVID-19 battle, (CBC, 29/4/2020), https://www.cbc.ca/news/opinion/opinion-covid-19-sir-model-1.5508215? 

~ Lê Thu Hương viết lại chuyện đã viết về sự thành công của VN trong cuộc chiến chống COVID-19. Vietnam’s Successful Battle Against COVID-19 - Huong LE THU, (Asia Unbound, 30/4/2020), https://www.cfr.org/blog/vietnams-successful-battle-against-covid-19 

~ Không có gì nhiều phải làm, ngoài ngoài đi bộ trên đường mòn Trans Canada Trail. There's Not Much to Do Other Than Go For a Long Walk, Tyee Bridge - (VM, 9/3/2020), https://www.vanmag.com/Theres-Not-Much-to-Do-Other-Than-Go-For-a-Long-Walk 

~ Một năm kể từ khi Hoàng đế Nhật Bản lên ngôi. One year since Japan's Emperor ascended throne, (Nikkei, 30/4/2020) https://www3.nhk.or.jp/nhkworld/en/news/20200501_04/ 

29/4/20.

~ Adam Martinakis Art

~ Carl Thayer: 'Vết thương vẫn chưa lành sau 45 năm Cuộc chiến VN', (BBC, 29/4/2020), https://www.bbc.com/vietnamese/media-52472383

~ Những nỗi đau riêng vẫn còn nguyên - Phạm Thị Hoài, (Diễn đàn Thế kỷ, 29.04.2020), https://www.diendantheky.net/2020/04/nhung-noi-au-rieng-van-con-nguyen-pham.html 

~ Đức Pháp chủ Giáo hội Phật giáo VN: Nhân loại thực sự phải thức tỉnh, (TTO, 29/04/2020), https://tuoitre.vn/duc-phap-chu-giao-hoi-phat-giao-vn-nhan-loai-thuc-su-phai-thuc-tinh-20200429200952864.htm. Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam thuộc Mặt Trận Tổ Quốc Việt Nam, trong khi HT Tuệ Sĩ được làm thủ lĩnh GHPGVNTN. 

30/4/20

~➤➤➤  30/4: TS Phạm Đỗ Chí nói 'di sản của miền Nam nay vẫn còn rất quan trọng', (BBC, 30/4/2020), (https://twitter.com/bbcvietnamese/status/1255698248620216321 

~ Sự trùng hợp kỳ dị giữa dịch Covid-19 và tiểu thuyết "Hoả ngục" của Dan Brown - Trịnh Thanh Thủy, (VV, 24/4/2020), https://vandoanviet.blogspot.com/2020/04/su-trung-hop-ky-di-giua-dich-covid-19.html 

~ Mặc dù khoa học tiến bộ rất nhiều nhưng bộ não con người vẫn là một bí ẩn. Ý tưởng về não bộ khám phá sự tiến hóa của khoa học thần kinh. ‘The Idea of the Brain’ explores the evolution of neuroscience, (SN, 21/4/2020) , https://www.sciencenews.org/article/idea-brain-book-explores-evolution-neuroscience. Despite advances, much about the human brain is still a mystery

~ Thử thực hành như trong bài viết, trứng tráng omelette hơi cháy vì bếp để cao nhưng chưa kinh nghiệm cuộn tròn láng bóng như hình. Mastering the Art of Making a French Omelette, (NY, 18/4/2020), https://www.newyorker.com/culture/kitchen-notes/mastering-the-art-of-making-a-french-omelette? 

~ Bác sĩ "Tử thần" Philip Nitschke thiết kế cho chuyến đi cuối cùng trong phong trào an tử. A design for death: meeting the bad boy of the euthanasia movement, (4/2020), https://www.1843magazine.com/people/a-design-for-death-meeting-the-bad-boy-of-the-euthanasia-movement 

29/4/20

~ Tranh Đen của Nguyễn Thái Tuấn, Đà Lạt, (FB Nguyễn Hưng, 29/4/2020), https://www.facebook.com/photo.php?fbid=2952065454861183&set=pcb.2952066648194397&type=3&theater  

~ Viết Cho Vườn Quốc Gia Tam Đảo - Trung Phi, https://www.facebook.com/savetamdao.vn/posts/610640186465576 

~ Nhật Ký Corona Hà Nội - Nguyễn Hoàng Diệu Thuỷ, (DM, 28/4/2020), https://damau.org/64072/nhat-k-corona-h-noi, +Nhật Ký Quy Nhơn: Xin Chờ Những Rạng Đông - Ban Mai, (DM, 27/4/2020), https://damau.org/64064/nhat-ky-quy-nhon-xin-cho-nhung-rang-dong

~ Việt Nam chống ‘giặc’ COVID thành công ‘vì quá hiểu Trung Quốc’, (VOA, 24/4/2020), https://www.voatiengviet.com/a/viet-nam-chong-giac-covid-thanh-cong-vi-qua-hieu-trung-quoc/5390342.html 

~ Cuộc tranh dành quyền lực sau trận thắng dịch Covid-19 ở VN. Vietnam leadership race starts with a coronavirus victory lap, (Nikkei, 28/4/2020). https://asia.nikkei.com/Spotlight/Asia-Insight/Vietnam-leadership-race-starts-with-a-coronavirus-victory-lap 

~ Hậu Kc Nguyễn - Chỉ Còn Một Ngày Là Đến Tháng Năm, (29/4/2020), https://www.facebook.com/haukhaoco/posts/3541257652556397 

~ Bao giờ nước mắt có thể “Lay lòng gỗ đá” - Huy Đức, (TD, 25/04/2020), https://www.facebook.com/Osinhuyduc/posts/2780312935337203 

~ Chính khách, giới nhân quyền Mỹ lo Facebook ‘đồng lõa, gây tiền lệ xấu ở Việt Nam’, https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-52398368? 

~ Tại sao Bill Gates lại là trọng tâm của các lý thuyết âm mưu về coronavirus. Why Bill Gates is the focus of the latest coronavirus conspiracy theories, https://www.fastcompany.com/90493469/why-bill-gates-is-the-focus-of-the-latest-coronavirus-conspiracy-theories? 

~ Việt Nam 'há miệng mắc nhiều quai' trong tranh chấp Biển Đông với Trung Quốc, (VOA, 27/04/2020), http://dlvr.it/RVX3z0. Giáo sư Tạ Văn Tài muốn VN nên đối đầu trực diện và “rắn” hơn với TQ vì 2 luận cứ: a/ Hiệp định Geneve 1954 chia đất nước ra làm hai, thì đã dành quyền quản lý hành chính Hoàng Sa, Trường Sa ở nam vĩ tuyến 17 cho chính quyền Việt Nam Cộng Hòa. Tất cả các nước, trong đó có Trung Quốc, đã công nhận quyền chủ quyền Hoàng Sa, Trường Sa là thuộc Việt Nam Cộng Hòa”. b/ TT Phạm Văn Đồng “không có thẩm quyền” tuyên bố gì về chủ quyền đối với Hoàng Sa và Trường Sa. Theo Hiến pháp năm 1946, việc nhượng đất đai cho nước ngoài chỉ có Chủ tịch nước Hồ Chí Minh mới có quyền ký nhượng đất, mà phải có Quốc hội phê chuẩn hiệp ước đó nữa. Còn chưa có những thủ tục đó thì không có vấn đề nhượng đất”;+ ~ Chuyên gia Việt Nam bác bỏ luận cứ Trung Quốc về công hàm Phạm Văn Đồng, (BBC, 25/4/2020), https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-52424973

28/4/20

~ 'Xuân về ở Woldgate' của David Hockney, 'The Arrival of Spring in Woldgate', 2011, https://twitter.com/TeresaVeiga1/status/1255247948478320647 

~ "Việt Nam: 30 ngày ở Sài Gòn" (Youtube, 30/4/2017), https://www.youtube.com/watch?v=z7cGZIoF180.  Phim tư liệu màu sản xuất năm 1975 của đạo diễn người Pháp - Pierre Moscardo, được bảo quản tại Viện phim Pháp;+ ~ Sự kiện 30/4/1975 - 45 năm nhìn lại, (RFA, 28/4/2020), https://twitter.com/DaiAChauTuDo/status/1255025249839493121 

~ Kịch Bản Nào Cho Cuộc Cờ Này? Nguyễn Gia Kiểng, (Thông Luận, 2007)

https://www.facebook.com/thong.luan.1/posts/3939225899420822?__tn__=K-R 

~ Trí Thức & Thể Chế: 45 Năm Chính Sách "Triệt Người", https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=10158338173189679&id=85922774678&__tn__=K-R.  (Tháng 4, 2020). Mạnh Kim viết về GS Phạm Hoàng Hộ với công trình đồ sộ Cây Cỏ Việt Nam của ông và 1 số trí thức miền Nam bị ngược đãi ruồng bỏ, sau 1975. ;+  Người, là ai? - Tuấn Khanh (Tuan Khanh Blog, 25/4/2020), https://nhacsituankhanh.wordpress.com/2020/04/25/nguoi-la-ai/. Bài về nghi quyết "cải tạo" ở miền Nam sau 1975 và GS. Nguyễn Duy Xuân. 

~ Xách Vali Lên Và Đi Đâu Đó, https://m.facebook.com/#!/story.php?story_fbid=3538712582810904&id=100000165920434 

~ Tránh 'ném đá', cần chú trọng phát triển trí tuệ cảm xúc, (TTO, 28/04/2020), https://tuoitre.vn/tranh-nem-da-can-chu-trong-phat-trien-tri-tue-cam-xuc-2020042810092232.htm. Ngoài kiến thức (IQ), cần đưa trí tuệ cảm xúc (EQ) vào trong giáo dục gia đình và trong giáo dục nhà trường ngay từ bậc học mầm non.

~ Ngụ ngôn của phở - Andrew Lâm, (VNE, 25/4/2020), https://vnexpress.net/ngu-ngon-cua-pho-4090123.html 

~ Ca sĩ Hương Thanh và đĩa nhạc cho trẻ em Việt xa xứ, (TTO, 28/04/2020), https://tuoitre.vn/ca-si-huong-thanh-va-dia-nhac-cho-tre-em-viet-xa-xu-20200428100136581.htm. Cuốn sách nhạc kèm CD với tiêu đề Chansons de mon enfance (Những bài hát của tuổi thơ tôi).

~ Cascade Institute - Royal Roads University ở Victoria, sẽ nghiên cứu và phân tích nền tảng chính trị cũng như  hiệu ứng liên quan đến các thách thức toàn cầu như: đại dịch, biến đổi khí hậu và bất bình đẳng. B.C. university launches institute to study effects of global 'tipping events' like COVID-19 pandemic, (CBC, 28/4/2020), https://www.cbc.ca/news/canada/british-columbia/cascade-institute-covid-19-1.5547223 

~ Tướng Vịnh: Cần lên án những nước lấn tới trên biển giữa lúc dịch bệnh, (VOA, 28/4/2020), https://www.voatiengviet.com/a/tuong-vn-can-len-an-nhung-nuoc-lan-toi-tren-bien-giua-luc-dai-dich/5395383.html

~ Mẹ của Pablo Picasso 'The Mother', 1901, https://twitter.com/TeresaVeiga1/status/1253817593284214785

26/4/20

~ Ánh sáng của Daniel Ablitt 'By the Lights', https://twitter.com/TeresaVeiga1/status/1254072032247123968 

~ Những Ngày Tháng Tư - Nguyễn Thị Hậu, (FB Hậu Kc Nguyễn, tháng 4,2020), https://www.facebook.com/haukhaoco/posts/3528121180536711. "...Khi còn độc quyền quá khứ, độc quyền lịch sử thì tương lai đất nước này chưa phải là của chung mọi người dân Việt. Thống nhất giang sơn đã khó mà thống nhất lòng người còn khó hơn vạn lần. Bởi vì “cuộc chiến không đổ máu” âm thầm lặng lẽ hủy hoại cơ thể Việt Nam bắt đầu không phải từ tiếng súng mà từ sự định kiến tối tăm giữa những con người…"

~ Sài Gòn: 45 năm thay da đổi thịt - (PN, 26/04/2020), https://www.phunuonline.com.vn/sai-gon-45-nam-thay-da-doi-thit-a1409072.html. Ảnh đối chiếu trước sau. 

~ J. Krishnamurti: Thách thức và giải thoát bạn đọc, (TTO, 25/04/2020), https://tuoitre.vn/krishnamurti-thach-thuc-va-giai-thoat-ban-doc-20200425181602434.htm 

~ Đây là những phát minh mà chúng ta cần để mở lại nền kinh tế. Here are the innovations we need to reopen the economy - Bill Gates, (WP, 23/4/2020), https://www.washingtonpost.com/opinions/2020/04/23/bill-gates-here-are-innovations-we-need-reopen-economy/?arc404=true 

~ Khi COVID-19 thoái trào, nó sẽ để lại một cuộc khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng. Nhưng, như mọi khi, một số người sẽ hưởng lợi nó. Giá của đại dịch coronavirus. The Price of the Coronavirus Pandemic - Nick Paumgarten, (NY, 13/4/2020), https://www.newyorker.com/magazine/2020/04/20/the-price-of-the-coronavirus-pandemic? 

~ Đối với nhiều chính phủ, cuộc khủng hoảng đại dịch đưa ra 1 bào chữa hoàn hảo để thực hiện các hành động mà họ chỉ có thể mơ ước trước khi virus tấn công. An ill wind: The pandemic is giving states political cover for controversial acts - Evan Dyer, (CBC, 23/4/2020), https://www.cbc.ca/news/politics/pandemic-covid-coronavirus-china-hungary-bolivia-texas-israel-turkmenistan-1.5541548?. TQ tung đòn bắt nhóm đối lập chủ chốt ở HK trong lúc thế giới hoang mang vì dịch Covid-91.

~  Công hàm 257-HC năm 2016 Việt Nam gửi LHQ đã khẳng định VNCH là một chính thể độc lập, US-Vietnam Research Center, (TD, 23/04/2020). https://baotiengdan.com/2020/04/23/cong-ham-257-hc-nam-2016-viet-nam-gui-lhq-da-khang-dinh-vnch-la-mot-chinh-the-doc-lap/? Công hàm 257-HC (2016) và Công hàm A/72/692 (2018) giải thích công thư Phạm Văn Đồng 1958 bằng lập luận khẳng định chính thể Việt Nam Cộng hoà là một chính thể độc lập, có đủ mọi quyền pháp lý quản lý hai quần đảo HS và TS, còn Việt Nam Dân chủ Cộng hòa không có quyền tài phán với hai quần đảo vào thời điểm đó cho nên công thư của Phạm Văn Đồng là vô hiệu. Mặc khác, bản thân tuyên bố của TQ mà ông PVĐ tán thành đã tự thân phủ nhận đường 9 đoạn. Nó tuyên bố lãnh hải của Trung Quốc có 12 hải lý quanh các đảo trên Biển Đông."

~ Washington đẩy mạnh răn đe Bắc Kinh bành trướng trên Biển Đông - Ngô Minh Trí, (TN, 23/4/2020), https://thanhnien.vn/the-gioi/washington-day-manh-ran-de-bac-kinh-banh-truong-tren-bien-dong-1214641.html? 

~'Người phụ nữ trong ba giai đoạn' của Edvard Munch  'Woman in Three Stages' 1984.

~ Thơ Quảng Tánh Trần Cầm, (, tháng 4, 2020), https://vandoanviet.blogspot.com/2020/04/tho-quang-tanh-tran-cam.html#more

tháng tư, vùng trời không bóng

hắn thồ dĩ vãng trên lưng

như người nộm trong vùng trời không bóng

chạy băng băng trên cánh đồng cháy đỏ

đứa trẻ thân gầy quá tải

chân chao đảo theo dòng người và xe trên đường di tản  

lẫn trong tiếng phành phạch của chong chóng trực thăng

người đàn bà lâm râm cầu kinh

·

trong ý niệm non nớt thơ dại  ̶  

ai phạt mẹ tôi?  bà tôi? 

những người đàn bà dốc cạn một đời 

nuôi chồng nuôi con nuôi cháu

không còn nước mắt khi vuốt mắt người thân

không còn nước mắt khi đắp vội nắm mồ ven lộ  

không còn nước mắt để khóc cho đời mình

·

hắn thồ dĩ vãng trên lưng

chen chúc trên đường hội nhập của đám di dân

ký ức phân hóa phát tán rơi rớt theo bước chân ngày tháng 

tháng tư  ̶  vẫn là tháng tư viêm da trong vô thức 

những người đàn bà năm xưa lần lượt bước qua

lướt thướt lẻ loi không lời tựa hồn ma bóng quế

·

rồi mất hút trong mịt mù lãng quên  

tháng tư  ̶  còn lại gì?  

còn chăng  ̶  vẩy nến đọng đặc đóng bụi và

cơn đau tưởng chừng đã quên bỗng nhiên hí lộng tái phát 

còn chăng  ̶  bóng hình ẩn nấp trong trùng trùng sóng đêm câm

lặng vật vờ vất vưởng chờ đợi nắng hạ ngậm ngùi thắp lửa quanh trời.  

chiều hạ, bên đầm sen

khi hơi thở tôi vượt qua bên kia đầm sen

tôi nghe âm vọng của mùa hè ngân dài trong gió ấm

từng giọt từng giọt mồ hôi rịn êm ả

buổi chiều bay ngang ngửa thong dong

từng giọt từng giọt mồ hôi ôm ấp quấn quýt

da thịt bùi ngùi ẩn áo mây hồng 

đượm mùi hương sen thanh tĩnh trải rộng 

một đời người

      một trời biến động 

               một chuỗi tai ương 

từng giọt từng giọt mồ hôi rịn êm ả

màu son môi năm cũ nhạt nhòa

từng giọt từng giọt mồ hôi ôm ấp quấn quýt

tôi nổi trôi trên dòng chảy thì thầm 

thả theo cánh chuồn dõi về một phương đau đáu.

mẹ kể

têm miếng trầu xanh, cau đỏ

mẹ kể

tội nghiệp người ôm nỗi lo sợ

cưu mang đàn con tan tác giữa chợ đời

như chim non lạc đàn

run rẩy, chiêm chiếp khóc

bàng hoàng trong tang tóc tháng tư

∙

tội nghiệp người đắm chìm trong lo sợ

hoang mang gặm nhấm linh hồn từng phút, từng giờ

không ngưng nghỉ

cho đến tận cùng hơi thở

chơi vơi theo bóng chiều hấp hối

∙

tội nghiệp mẹ tôi

ngày tháng sau cơn đột quỵ

xa vắng, tiều tụy, xác xơ

trôi ngẩn ngơ trên dòng hệ lụy

nhìn, nghe  ̶  trong rỗng lặng

cây da xóm củi

trụi lủi, trốc gốc, mất tàn

∙

nhìn, nghe  ̶  nước mắt hai hàng

đường về gió bụi

bạt ngàn chân mây.

mẹ tháng tư

ngực trần trắng phau

mắt thiên thu

mịt mù, xa, vắng

tóc rối đường ngôi

máu đọng bờ môi

máu loang tường vôi

tay buông thõng

∙

văng vẳng nghe mẹ khóc

con hỡi, con ơi

nước mắt nghẹn lời

xót xa một thời

đớn đau một đời

chắp tay lạy trời 

giữa cõi chơi vơi

∙

hiu hắt tiếng kinh cầu

héo hắt mẹ tháng tư.  héo hắt.

~ 

Larry Burrows: first aid centre for wounded marines before they were evacuated, south of the DMZ in 1966

Larry Burrows: cover shot for Time magazine shows crew chief James Farley, whose M60 jammed while two wounded comrades lie aboard the helicopter.

Oliver Noonan: South Vietnamese troops patrol dikes in Long An in the early morning.

Henri Huet: above, image of a field where the bodies of dead Vietcong have been dragged to for mass burial. Sean Flynn.

Henri Huet: below, a Vietcong suspect cries as he is interrogated by Vietnamese Nung tribesmen, who were on  the side of the government

Henri Huet: bomb craters from B-52 strikes pockmark the landscape near Saigon

The names of the 135 slain

~ Những địa điểm lịch sử của Sài Gòn 45 năm trước và bây giờ, (TTO, 30/04/2020), https://tuoitre.vn/nhung-dia-diem-lich-su-cua-sai-gon-45-nam-truoc-va-bay-gio-20200423191454594.htm