Chủ nhật, 15/6/2025

       •  Cối xay gió ở Santorini, Hy Lạp

•   Ý Nhi điểm cuốn 'Thuyền' của Nguyễn Đức Tùng. Thuyền – một không gian đầy sóng, (Văn Việt, 14/6/2025); Khuất Thu Hồng - Thuyền trong lịch sử di cư của người Việt, (Văn Việt, 15/6/2025) => Hy Vọng (FB Lao Ta, 13/6/2025). Bà Giám đốc NXB Phụ Nữ, Khúc Hoa Phượng, đã 'dám' nói đến đại nạn thuyền nhân trong tác phẩm 'Thuyền' của NĐT và đã vinh danh nhà văn Vũ Thư Hiên, người đã bị ruồng bỏ một thời gian dài ở VN, có mặt trong buổi ra mắt sách ở Bảo Tàn Phụ Nữ Việt Nam -  HN. 

•  Phạm Hiền Mây - Ta thấy hình ta những miếu đền!, (Văn Việt, 14/6/2025)

•  Một tối với Việt Thanh Nguyễn. An Evening with Viet Thanh Nguyen, (Spokane Public Library, 8/5/2025). Very great talk.

•  Việt Nam chính thức gia nhập BRICS với tư cách là 'quốc gia đối tác'. Vietnam officially joins Brics as ‘partner country’, Brazil announces, (SCMP, 14/6/2025)<= Việt Nam được gì khi trở thành 'quốc gia đối tác' của BRICS?, (BBC, 14/6/2025). "Việt Nam có thêm một địa chỉ diễn đàn đa phương để tham gia, trong khi lợi ích thực chất về góc độ kinh tế thì còn cần xem xét."

•  Ba Thứ trưởng Bộ Công an được thăng cấp bậc hàm Thượng tướng, (14/6/2025). Ngành CA lên ngôi trong chế độ CA trị. Báo chí thay phiên đưa tin tướng tá CA nhận chức vụ công tác mới. 

•  Khi Truyền Thông Im Lặng, Dân Chủ Lên Đoạn Đầu Đài, (VB, 14/6/2025). "Theo công trình nghiên cứu của nữ giáo sư Erica Chenoweth thuộc Đại học Harvard, lịch sử cho thấy khi 3,5% dân số của một quốc gia kiên trì phản kháng bất bạo động, sự thay đổi sẽ đến …Khi người dân can đảm xuống đường, khi họ đặt thân mình giữa nắng gió và áp lực để cất lên tiếng nói, thì điều tối thiểu mà một nền truyền thông lương thiện có thể làm, là lắng nghe và truyền đạt. Truyền thông không phải là tiếng nói của một phía. Truyền thông là con mắt, là lỗ tai, là tiếng vọng của xã hội. Khi tai bị bịt, mắt bị che, và miệng bị khóa – thì đó không còn là báo chí, mà chỉ là công cụ trang trí cho quyền lực."

•  Cảnh báo: 5 loại thông tin tuyệt đối không được chia sẻ với ChatGPT hay bất kỳ chatbot AI nào khác, (Genk, 14/6/2025)

•  Đảng Tự do của Quebec chọn Pablo Rodriguez làm lãnh đạo toàn thời gian của đảng chính trị 157 năm tuổi này. Quebec Liberals choose Pablo Rodriguez as new leader, (Montreal Gazette, 14/6/2025) <= Deuxième tour : Rodriguez 52,3% et Milliard 47,7%, https://x.com/338Canada/status/1933988436236488927 

•  Các nhà lãnh đạo trong danh sách khách mời G7 mở rộng của Canada sẽ giải quyết vấn đề khí hậu, kinh tế và an ninh. Leaders on Canada's expanded G7 guest list to tackle climate, economy and security, (BIV, 14/6/2025)

Thứ 7, 14.6.2025

       •  Trời xanh của Maria

•  Uskorenie của VN: Việt Nam công bố 11 nhóm công nghệ chiến lược, (VnExpress, 13/6/2025).Nghĩa đen của từ tiếng Nga "Uskorenie" (ускорение): "tăng tốc", một khẩu hiệu và chính sách do Mikhail Gorbachev đưa ra, ám chỉ đến việc tăng tốc phát triển chính trị, xã hội và kinh tế ở LX.

​•  Vũ Quang Việt ​- Phác thảo quá trình​ phát triển kinh tế Việt Nam​ kể từ năm 1975 đến nay,​ (DĐ, 13/6/2025)Bài nghiên cứu khá hay của VQV. Thực tế kinh tế quá mong manh, "dễ vỡ" khó đạt được "thế kỷ vươn mình," khác hẳn báo chí ca tụng. Vấn đề nữa là NĐ mới đây đã áp quá nhanh để kiểm tra hàng hoá+thuế, khiến hàng triệu cửa hàng tư nhân đóng cửa trốn né  => Ông Tô Lâm cổ súy kinh tế tư nhân, nhưng bằng tư duy thời Lê Duẩn, (RFA, 13/6/2025)

•  Một Cõi Nhân Sinh Trong Tâm Hồn Lê Uyên Phương, (SBTN, 13/6/2025). “Trên đôi vai thanh xuân, ướp hôn nồng bên gối đắm say…” 

•  Đỗ Anh Vũ điểm sách "Trò chuyện với hội hoạ" của HS Lê Thiết Cương nhưng sách không nhắc gì đến nền hội hoạ phong phú đa dạng miền Nam (1954-1975), ngoại trừ tác phẩm TCS. Định kiến chăng? Một Bức Tranh Toàn Cảnh Về Mỹ Thuật Việt Nam Hiện Đại, (CAND, 12/6/2025)

•  Người Dân Đau Khóc Vì Mồ Mả Tổ Tiên Bị Nhà Cầm Quyền Địa Phương San Phẳng Để Cưỡng Chế Đất, (SBTN, 13/6/2025)

•  Lệnh Đóng Băng Tái Định Cư Của Hoa Kỳ Khiến Người Tị Nạn Việt Nam Lo Sợ Bị Trục Xuất Khỏi Thái Lan, (SBTN, 13/6/2025). Gia đình ông quá xui!!! 

•  Nguyễn Xiển, cựu Tổng thư ký Đảng Xã hội Việt Nam: Thư Gửi Đồng Chí Đỗ Mười ngày 12/1/1994 trong 'Nhớ Ông Nguyễn Xiển'. Bài Nam Nguyên, (FB Thẩm Hoàng Long, 9/8/2020), 

•  Tự Do Ngôn Luận Ở Việt Nam: Quyền Được Nói Hay Nguy Cơ Bị Bắt?, (FB Chân Trời Mới Media, 12/6/2025). "Điều này khiến xã hội thiếu minh bạch, báo chí không thể phản biện, và người dân ngày càng e ngại khi lên tiếng. Tự do ngôn luận không chỉ là một quyền hiến định mà còn là nền tảng cho một xã hội tiến bộ. Việc trấn áp các tiếng nói phản biện thay vì đối thoại và minh bạch có thể dẫn đến mất niềm tin vào thể chế, đồng thời kìm hãm sự phát triển dân chủ và công bằng xã hội.

•  CNN gọi bánh mì Việt Nam là 'hiện tượng toàn cầu', top 25 bánh mì kẹp ngon nhất thế giới, (TT, 13/6/2025)

•  Tiềm năng phát triển trong quan hệ Việt Nam – New Zealand. Room for growth in Vietnam–New Zealand relations, (East Asia Forum, 14/6/2025)

•  Thương tiếc một người đàn ông (ký giả) lịch thiệp ở New York. A gentle man in New York. Harry Cluff salutes Robert Benchley, (Oldie, 11/6/2025)

•  Ấn Độ và Canada đạt được thỏa thuận chia sẻ thông tin tình báo về khủng bố, tội phạm. India and Canada Reach Deal to Share Intelligence on Terrorism, Crime,  (Bloomberg, 13/6/2025) 

•  ASEAN vượt qua thuế quan của Trump như thế nào. ASEAN Navigating Through Trump’s Tariffs, (LSE, 3/6/2025)

Thứ 6, 13.6.2025

       •  Góc yên bình. ​​A Quiet Place - 202506

•  50 năm VHHN của Trần Doãn Nho - Trò chuyện với nhà biên khảo Nguyễn Hưng Quốc, (Tạp chí Da Màu, 13/6/2025)

•  Đức Cha Micae Phạm Minh Cường, người Mỹ gốc Việt,  hiện là Giám quản (sẽ trờ thành Giám mục chính tòa) Giáo phận San Diego, ngày 11/6, đã mời gọi các linh mục và nhà lãnh đạo tôn giáo thể hiện tình đoàn kết với những người di cư hiện đang bị ICE điều tra và bắt giữ trước tòa án vào ngày 20/6/2025 từ 7-10 giờ sáng https://x.com/RichRaho/status/1932949165610250524/photo/1

•  Dấu Ấn Văn Hóa Đông Sơn Ở Nam Bộ - Việt Nam​, (Hậu Khảo cổ, 12/6/2025)

•  Quốc hội VN 'gật đầu' sáp nhập các tỉnh, cắt giảm gần 80.000 việc làm. Vietnam lawmakers approve merging provinces, slashing nearly 80,000 jobs, (Strait Times, 12/6/2025); Quốc hội chính thức thông qua nghị quyết cả nước có 34 tỉnh, thành phố, (VOV, 12/6/2025); Quốc hội thông qua Nghị quyết 'lịch sử': Cả nước còn 34 tỉnh, thành phố, (NĐT, 12/6/2025).

•  Doanh nghiệp Pháp muốn làm điện hạt nhân, đường sắt tốc độ cao tại Việt Nam, (VnExpress, 11/6/2025). Một loạt trao đổi. Hy vọng thành hiện thực, dầu gì Pháp đã từng làm ở chính quốc và ở VN (nếu còn lại).

•  Công an xã sẽ có quyền khởi tố, bắt tạm giam?, (BBC, 12/6/2025)

•  Sức mạnh của từ ngữ. A man of letters on the power of words,​ (Archive, 10/6/2025) A linguistic absolutist reconsiders.

•  Peter Hitchens​ Dấu hiệu và Biểu tượng​ Về Bí tích Rửa tội. Sign and Symbol on Baptism, (Lamp, 17/5/2025)

•  Phim tài liệu về ký giả Cheng Lei bị giam giữ biệt lập trong RSDL (residential surveillance designated location | địa điểm giám sát dân cư được chỉ định) hơn 3 năm ở TQ. Cheng Lei's story: China's horrific, ultra-secret prison facilities exposed, (Sky News Australia, 10/6/2025)

•  Phim hài của Nhật ‘A Unique Country in Asia' ’‘A Unique Country in Asia’: Sex and politics make for strange bedfellows, (JY, 12/6/2025). Yoko (Ami Chong), a stay-at-home wife and clandestine sex worker, spends heer days tending to a succession of smartly dressed gents, not all of whom share her distaste for the late politician, PM Shinzo Abe.  Between sessions with clients, Yoko heads downstairs to check on her bedridden father-in-law, whom she addresses in the same coquettish tones she uses with her patrons. Yoko’s husband, Mutsuo (Takenori Kaneko), is happily oblivious to what she gets up to while he’s off at work. However, her indiscretions have drawn the attention of Tamami (Eri Iwamoto), a single mother living across the street who follows the regular comings and goings with an obsession bordering on mania. This would-be moral crusader grows increasingly frantic as she fails to recruit others to her cause, before a heavy-handed intervention by the police unexpectedly turns her into an object of sympathy. <+ Trailer giới thiệu phim: アジアのユニークな国』予告編 - 2025年6月28日公開, (スターサンズ　公式チャンネル, 11/5/2025)

Thứ 5, 12.6.2025

       •  Bàn tay của He Lihuai. Gân xanh trên bàn tay trái của em!

•  Nguyễn Gia Kiểng - Nhìn rõ vấn đề lớn nhất của đất nước, (TL, 9/6/2025). "Hòa giải thể hiện một tình cảm và một ước vọng lâu dài để có thể hòa hợp, nghĩa là sống chung và hành động chung trong sự tương kính tương ái. Hòa hợp là thành quả của hòa giải; còn thỏa hiệp chỉ phản ánh một tương quan lực lượng nhất thời khiến người ta đồng ý trên một số điểm cụ thể sau những tính toán về lợi và hại."

•  Tổng Bí thư Tô Lâm ký ban hành Quy định 294, có dẫn đến việc sửa Điều lệ Đảng?, (BBC, 11/6/2025). "...trong phần hệ thống tổ chức Đảng sẽ không còn cấp huyện mà chỉ còn cấp xã (xã, phường, đặc khu); cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và cấp Trung ương,  thí điểm đại hội chi bộ 5 năm một lần và không lập đảng bộ khối cấp cơ sở…"

•  Hai người bị bắt vì đăng tin tướng công an bảo kê đường dây đánh bạc, (RFA, 11/6/2025). Đăng tin liên quan đến Trung tướng Lê Hồng Nam nhưng tinh gọn bộ máy của TL kiểu "Hưng Yên hoá":  'Trung tướng Lê Hồng Nam được hưởng chế độ nghỉ chờ hưu từ ngày 1 tháng 6. Lên thay ông Nam là Thiếu tướng Mai Hoàng, một người có quê ở Hưng Yên.'

•  Hợp nhất tỉnh Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu và TPHCM: Hình thành siêu đô thị thông minh - Bài 1: TPHCM mở rộng, vươn mình phát triển, (SGGP, 8/6/2025)

•  Việt Nam đón trung tâm AI lớn thứ 3 toàn cầu của Qualcomm, (Z News, 10/6/2025);​​ Phó chủ tịch người Việt của Qualcomm: Việt Nam sẽ viết nên trang sử về công nghệ, (VnExpress, 11/6/2025). TS Bùi Hải Hưng, Phó chủ tịch phụ trách Công nghệ của Qualcomm; Thủ tướng 'đặt hàng' giáo sư Việt kiều lập đề án đào tạo 100 kỹ sư AI, (VnExpress, 11/6/2025). Thủ tướng Phạm Minh Chính "đặt hàng" giáo sư Nguyễn Văn Tâm, Viện Bách khoa Paris, lập đề án đào tạo 100 kỹ sư AI. Ở Pháp, trí thức Việt còn có ông Bùi Nguyễn Hoàng, chuyên gia quản lý, thiết kế, xây dựng nhà máy điện hạt nhân thuộc Tập đoàn Điện lực Pháp (EDF); giáo sư Trần Quốc Tuấn, giám đốc nghiên cứu Cơ quan Năng lượng Hạt nhân và Năng lượng Tái tạo Pháp (CEA); tiến sĩ Lương Quang Giáp, kỹ sư trưởng thiết kế chip của Tập đoàn Thales; tiến sĩ Trần Ngọc Thanh, chuyên gia Tổng Công ty Đường sắt quốc gia Pháp (SNCF).

•  Xuất Cảng Hải Sản Việt Nam Chững Lại Trong Tháng 5 Giữa Áp Lực Thuế Từ Hoa Kỳ, (SBTN, 11/6/2025); <= Thương chiến Mỹ-Trung có tiến triển, trước thềm Mỹ đàm phán với Việt Nam, (BBC, 11/6/2025) 

•  Lâu lắm rồi mới được đọc tin 'Lá sầu riêng' và mình muốn coi lại: Kim Cương nghẹn ngào khi Lá sầu riêng được vinh danh, lại chăm lo đám tang cho nghệ sĩ nghèo, (TT, 11/6/2025)

•  Nhớ tên quán, lần sau về, ghé đến ăn: Mì Quảng Sâm, từ quán lề đường đến ngày cả ngàn tô, (TT, 11/6/2025). Ở đường Ca Văn Thỉnh.

•  TT Carney bổ nhiệm TGĐ Hydro-Quebec làm Thư ký Văn phòng Hội đồng Cơ mật |  Clerk of the Privy Council Office. Carney names Hydro-Quebec’s Michael Sabia as new top bureaucrat, (Global News, 11/6/2025) <= Dimitris Soudas ca tụng tính chuyên nghiệp và tập trung cao độ vào canh tân của Michael Sabia: Kẻ phá rối đã về lại Ottawa. But for Ottawa, make no mistake: the disruptor has arrived, (X Dimitris Soudas, 11/6/2025)

•  Các doanh nghiệp ở B.C. cho thấy dấu hiệu phục hồi nhưng tình hình kinh tế vẫn ảm đạm. Bryan Yu: B.C. businesses show signs of life but economic chill persists, (BIV, 11/6/2025)

•  90 năm trạm métro Arts et Métiers : Bến xe điện ngầm đẹp nhất Paris? (RFI, 11/6/2025)

•  Tù nhân chính trị: Họ có còn là ưu tiên của các nền dân chủ trên thế giới không? "Political Prisoners: Are They Still a Priority for the World’s Democracies?"  (Global and Mail, 11/6/2025). Livestream via @SupportJimmyLai. Hãy trả tự do cho Jimmy Lai, Phạm Đoan Trang và tất cả các TNLT trên TG. 

Thứ 4, 11.6.2025

       •  “Chương trình một buổi chiều” (“An Afternoon Program”) © 2015 by Trần

           Trọng Vũ. 

•  Thuy Dinh - Lưu vong và hiệp thông: Văn học của cộng đồng người Việt Nam Hải ngoại. Exile and Communion: Literature of the Vietnamese Diaspora, (Words Without Borders, 5/6/2025)

•  Độc giả trổ tài dịch tên tiểu thuyết mới của Ocean Vương, (Z News, 10/6/2025) Tên sách tiếng Việt được độc giả đề xuất cho tiểu thuyết của Ocean Vương, "The Emperor of Gladness": "Đế vương miền hạnh phúc, Đế vương của thị trấn vui mừng, Vị vua của niềm vui lãng quên, Kẻ trị vì miền hạnh phúc, Vua của những mảnh cười vụn, Nơi hạnh phúc trị vì, Vị hoàng đế của niềm mừng vui, Vị vua hoan hỉ, Trị vì cõi rạng ngời, Vương tử miền hạnh phúc, Hoàng đế của tiếng cười, Miền đất phúc, Quân vương hoan lạc, Hỷ lạc quân vương, Đế vương cõi lạc, Chân đế của an lạc, Hoan lạc đế vương, Quân vương của niềm hoan ca, Lạc đế, Hỷ hoàng, Hỷ đế, Hoan vương,Những linh hồn ở Gladness, Xứ Gladness Vương ngự, Nơi Vương ngự trị miền Gladness, Nơi Gladness ngự trị niềm vui, Vương quyền xứ Gladness, Hỷ Vương miền Gladness, Hoàng đế xứ Gladness…" Làm sao chọn nè?

•  Đối với nhiều người Mỹ gốc Degar/Montagnard, ngày 30 tháng 4 không có cùng sự cộng hưởng như đối với người Mỹ gốc Việt. H’Rina DeTroy - Does the Montagnard Diaspora Need a Juneteenth? (diaCRITICS, 9/5/2025). "Our indigenous communities fought to reclaim our ancestral lands and preserve our cultures distinct from the dominant majority Vietnamese through movements like BAJARAKA and FULRO — battles against colonization. To us, the Fall of Saigon in 1975 may have seemed to be merely a changing of the guard, ultimately. Whether under the Indochine Française colony (1887–1954), the American-backed Republic of Vietnam (1955–1975), or the Socialist Republic of Vietnam (1975-present), we’ve faced statelessness and displacement from our lands and been stripped of autonomy, culturally and politically. Vietnam’s duality as both the colonized and colonizer complicates its history in Southeast Asia and beyond

•  Thông tin mới nhất về tình hình các anh Hoàng Đức Bình, Trịnh Bá Phương và Thái Văn Đường tại trại giam An Điềm, Quảng Nam, (Boxit VN, 9/6/2025)

•  Với nền kinh tế đang trên đà phát triển, Tô Lâm của Việt Nam có thể giành vị trí dẫn đầu. With an Economy on the Rise, Vietnam’s To Lam Can Claim Pole Position, (Diplomat, 10/6/2025). 

•  Đại Học Quốc Gia Tp.Hcm Có Rủi Ro Cao Về Liêm Chính Nghiên Cứu, (FB Vietnam Research Watch, 9/6/2025). "Đại học có tỷ lệ bài bị gỡ cao hoặc đăng nhiều bài trên các tạp chí đã bị loại khỏi cơ sở dữ liệu Scopus hoặc Web of Science."

•  Sản phụ Singapore có bào thai được bác sĩ Việt Nam thông tim đã về nước an toàn, (TT, 10/6/2025). Bác sĩ VN mình giỏi quá! 

•  Chánh án TCPV Canada tin chắc rằng nền tư pháp Canada còm vững mạnh với các luật sư giỏi và thẩm phán được đào tạo bài bản, công bằng, tuân thủ các nguyên tắc đạo đức trong ngành tư pháp. Rule of law, judges ‘under attack’ in many countries, Canada’s chief justice says, (CTV, 10/6/2025)

•  Bộ trưởng Trí tuệ Nhân tạo AI đầu tiên của Canada  cho biết trọng tâm là lợi ích kinh tế, hơn là quy định. AI minister says focus is more on economic benefits, less on regulation, (Global News, 10/6/2025)

•  Theo Hiệp hội các nhà kinh tế rượu vang Mỹ AAWE, Dân Canada tẩy chay rượu vang Mỹ nhập vào Canada cực dữ dội: cắt giảm 93% (American Association of Wine Economists AAWE, 9/6/2025). Trong tháng 4, giá trị xuất khẩu so với cùng kỳ năm trước giảm 41,4%, làm trầm trọng thêm mức giảm 28% được ghi nhận trong tháng 3. Ba thị trường xuất khẩu rượu vang chính của Hoa Kỳ—Canada (-93%), Anh (-29%) và Trung Quốc (-70%)—tất cả đều báo cáo mức giảm đáng kể.

•  B.C. Ferries chọn nhà máy đóng tàu nhà nước Tàu để đóng tàu lớn mới vì không có cty Canada nào muốn thầu rẻ 4 chiếc phà lớn? B.C. Ferries selects Chinese state-owned shipyard to build new major vessels, (BIV, 10/6/2025)

•  Bút bi BIC Cristal đã trở thành sản phẩm thành công nhất trong lịch sử như thế nào. How the BIC Cristal Ballpoint Pen Became the Most Successful Product in History, (Open Culture, 10/6/2025). Nó ở khắp mọi nơi trên TG. 

•  Mehdi Hasan và Zeteo phỏng vấn Viet Thanh Nguyen về việc binh lính Mỹ được điều động tới LA để giải tán biểu tình chống trump, các cuộc lùng bắt trục xuất hàng loạt và tội ác diệt chủng ở Gaza.'Fallujah on the Pacific’: Trump’s Plan for Los Angeles​,  (Zeteo, 10/6/2025) “Trump wants to make Los Angeles Fallujah on the Pacific. That's the spectacle, that's the reality show he wants to create. And most people in Los Angeles are not buying this narrative. The danger, however, obviously, is that some portion of the American population will buy into this narrative,” Nguyen tells Mehdi.