Thứ 5, 16.10.2025

 •  Trăng thu | Nguyễn Thành Chung

•  Phim ‘The Stringer’ Gây Chấn Động Với Sự Thật Mới Về Bức Ảnh ‘Em Bé Napalm’, (SBTN, 15/10/2025) "Tổ chức điều tra INDEX ở Pháp dùng kỹ thuật 3D và hình ảnh vệ tinh để tái dựng hiện trường, kết luận ông Nick Út đứng cách vị trí chụp khoảng 75 mét, nên không thể là người bấm máy."

•  Thơ Doãn Quốc Sỹ, (FB Phannguyen ,15/10/2025)

•  Những người Kể sử - Bà Trần Tố Nga: "Đi đến tận cùng hơi thở" để đòi công lý cho nạn nhân chất độc da cam ở Việt Nam, (PNVN, 11/10/2025)

•  Tình trạng Quốc hội bị Chính phủ đặt vào thế “đã rồi” trong quy trình làm luật. ‘Cân đẩu…’ luật: Khi phép thần thông chào thua luật thần tốc, (LKTC, 15/10/2025)

•  Nói Với Các Bạn An Ninh Cộng Sản, (FB Manh Dang, 15/10/2025). "đất nước, tổ quốc là của nhân dân, không phải là của riêng của đảng phái nào cả, kể cả Đảng. Cho nên, Đảng không có tư cách độc quyền về đất nước, tổ quốc…chính quyền chính danh phải được thiết lập từ lá phiếu bầu cử tự do thể hiện nguyện vọng của người dân, do người dân quyết định. Chứ không phải từ “Cướp chính quyền”, hoặc từ các kỳ đại hội đảng mà nhân dân chỉ là kẻ đứng ngoài lề như khán giả."

•  Nghiên cứu hàn lâm của Susann Pham: Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu (1920–1968): Nhìn qua lăng kính của ba nhân vật lịch sử: Martin Luther King Jr., Ernesto "Che" Guevara và Rabindranath Tagore. Susann Pham lập luận rằng, bằng cách phân tích các nhà trí thức và nhà hoạt động bất đồng này, chúng ta có thể xây dựng nền tảng phương pháp luận để hiểu sự kết nối trí tuệ toàn cầu, chống lại cách tiếp cận lịch sử Việt Nam tập trung vào Tây phương. Các ý tưởng của họ không chỉ phản ánh đấu tranh nội địa mà còn liên kết với các phong trào chống thực dân và tự quyết toàn cầu, nhưng phải được tiếp cận thận trọng vì chúng bị định hình bởi bối cảnh xã hội-chính trị cụ thể để phục vụ mục tiêu dân tộc.Vietnam in global context (1920–1968): looking through the lens of three historical figures by Susann Pham, (Global Intellectual History) 

•  Trump đã cứu vãn khối tài sản của Dang Thanh Tam, ông trùm bất động sản Việt Nam; giờ đây, họ đang cùng nhau mở một khu nghỉ dưỡng golf. Trump Saved This Vietnamese Real Estate Mogul’s Fortune. Now They Are Opening A Golf Resort Together, (Forbes, 15/10/2025). Có qua, có lại. 

•  Tài tử Kim Cương nói lời sau cùng trước mộ ông Bùi Giáng, (FB Mai Duong, 12/10/2025)

•  Niềm hạnh phúc của danh ca Thái Châu ở tuổi xế chiều, (TN, 15/10/2025). Về ở hẳn ở VN

•  Bên trong chuyến đi Ai Cập 'hỗn loạn' của Carney. Inside Carney’s ‘chaotic’ Egypt trip, (Politico, 15/10/2025)

•  Quan chức Ngân hàng Canada cảnh báo rằng thuế quan làm tăng tính cấp bách trong việc thúc đẩy năng suất của Canada. Tariffs heighten urgency to boost Canadian productivity, BoC official warns Vancouver audience, (BIV, 15/10/2025). "Canada’s GDP per capita is about 70% of that of the U.S. this year — in other words, Americans are producing nearly 44% more per person than Canadians. Between 2014 and 2024, real GDP per person in Canada grew by 0.2%, the second weakest among the 38 countries of OECD, which includes most of the world’s developed economies. By comparison, U.S. GDP per capita grew by 1.8%, the OECD average was 1.4%, Australia saw 0.7% and the U.K. 0.6%". Canada cần công nhân có tay nghề cao, vốn đầu tư, sáng chế, hoạt động ở quy mô lớn và các công ty lớn ở Canada

•  B.C. đang bước vào kỷ nguyên hạn chế nhà ở. Bryan Yu: B.C. entering an era of housing restraint, (BIV, 15/10/2025). Dân số BC giảm xuống còn 5.7 triệu người. 

•  Xe buýt Greyhound đang cố gắng quay trở lại B.C. Greyhound buses attempting a comeback in B.C., (BIV, 15/10/2025)

•  Vị thánh bảo trợ của các nhà triết học bậc đại học: Frederick Copleston. The patron saint of undergraduate philosophers: Frederick Copleston, (America Magazine, 14/10/2025).

Thứ 4, 15.10.2025. Nửa tháng 10 vừa thoáng qua.

 •  Hoa hồng xanh | Aiko Sakamoto.

•  Nhà văn Doãn Quốc Sỹ (1923-2025) ra đi, (VB, 14/10/2025); + Nhà văn Doãn Quốc Sỹ qua đời tại Nam California, thọ 103 tuổi, (NV, 14/10/2025); +Nhà văn Doãn Quốc Sỹ qua đời (1923-2025), (TD, 14/10/2025); +Kính Tiễn Cụ Doãn, (VB, 14/10/2025); +Tưởng Nhớ Nhà Văn Doãn Quốc Sỹ, (VB, 14/10/2025). Bài cũ nhưng dài nhiều chi tiết của Vương Trùng Dương

•  Viet Film Fest 2025: ‘The Stringer’ gây kinh ngạc về bức ảnh ‘Em Bé Napalm’, (NV, 13/10/2025). Ông Nguyễn Thành Nghệ chính là tác giả bức ảnh gây tranh cãi. 'Em Bé Napalm'

•  Quỹ Mac Arthur, Mỹ đã trao giải Genius trị giá 800 ngàn usd cho Tuan Andrew Nguyễn, (FB Nguyễn Thị Bích Hậu, 12/10/2025)

•  Quyền dữ liệu cá nhân: Là quyền tài sản, quyền nhân thân, hay… tùy nhà nước? (LKTC, 14/10/2025). "Trong khi EU và Mỹ tập trung vào khía cạnh kỹ thuật: mục tiêu của đảm bảo an ninh mạng là bảo vệ hệ thống, tức hướng đến đảm bảo an toàn kỹ thuật và quyền cá nhân, thì Việt Nam lại xem mục tiêu của an ninh mạng nằm ở ổn định chính trị và kiểm soát xã hội – những chức năng vốn có của Bộ Công an. Như vậy, vô hình trung khái niệm an ninh mạng được pháp chế hóa như một bước đi để củng cố thêm quyền lực cho bộ này. Chính cách định nghĩa đó của Luật An ninh mạng 2018 đã trao cho Bộ Công an thẩm quyền rộng lớn, bao gồm: quyền yêu cầu cung cấp dữ liệu, kiểm soát nội dung và xử lý các hành vi bị coi là đe dọa an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội. Cách tiếp cận này phản ánh tư duy an ninh – chính trị, trong đó dữ liệu cá nhân chủ yếu được nhìn như một công cụ quản lý thay vì một đối tượng quyền. Do đó, quyền riêng tư của công dân dễ bị nhường chỗ cho yêu cầu “an ninh quốc gia” – vốn là một khái niệm dễ bị diễn giải tùy tiện, vô tội vạ."

•  Đảng Cộng Sản Việt Nam Chốt Nhân Sự Khóa Mới Như Thế Nào?, (BBC, 14/10/2025); +Ông Trần Lưu Quang tiếp tục làm bí thư Thành ủy TP HCM, diễn biến đã được báo trước, (TT, 14/10/2025); +Ngôi Sao Nguyễn Thanh Nghị Và Sự Trở Lại Của Gia Tộc Nguyễn Tấn Dũng, (BBC11/10/2025)

•  Theo chân Hồng y Nguyễn Văn Thuận từ nhà tù cộng sản đến Giáo triều Rôma, (LKTC, 14/10/2025). Ngày 15/8/1975, HY được “mời” đến Dinh Độc Lập rồi bị bắt. Sau 13 năm tù với 9 năm biệt giam, thì ông được thả ngày 21/11/1988 nhưng buộc phải đi nước ngoài và không bao giờ được phép quay về quê hương.

•  Quan điểm về TQ đã thay đổi như thế nào ở Việt Nam. From menacing to ‘cool’: How views on China have shifted in Vietnam, (Straits Times, 14/10/2025). Mạng xã hội dường như đang đóng một vai trò quan trọng trong việc thay đổi quan điểm của người Việt Nam – đặc biệt là TikTok, ứng dụng phổ biến trong giới trẻ và có 67 triệu người dùng tại Việt Nam vào năm 2024, theo chính phủ, là con số cao nhất sau Facebook. Chiến tranh tâm lý của Tàu đang thắng thế! => Bản dịch: Từ đáng sợ đến 'ngầu': Trung Quốc đang được giới trẻ Việt Nam nhìn nhận như thế nào? (BBC, 14/10/2025)

•  Việt Nam sẵn sàng tham gia vào nỗ lực nhằm tái thiết Dải Gaza, (TT, 14/10/2025). Chi tiết cụ thể hơn nữa???

•  Trịnh Thanh Thủy - Lịch Sử Của Nhiếp Ảnh Đồng Tính, (HL, 13/10/2025). Chủ đích để xem xét cách máy ảnh đã biến đổi cách thể hiện của giới tính và tình dục.

•  Đây là những tác phẩm nghệ thuật của Canada mà TT Mark Carney đã chọn kể từ khi nhậm chức để trưng bày ở Ottawa. Here is the Canadian artwork Mark Carney chose since he took office, (NP, 14/10/2025)

•  Sự “Thay Lòng Đổi Dạ” Của Con Người Và “Đường Lối Sư Phạm” Của Thiên Chúa, (Học Viện Dòng Tên, 14/10/2025)

•  Sự trỗi dậy của điện thoại thông minh và sự sụp đổ của nền dân chủ phương Tây. The Rise of the Smartphone and the Fall of Western Democracy, (NYT, 14/10/2025).

Thứ 3, 14.10.2025

 •  Vùng đất của đàn ông | Louis Toffoli

•  Cảnh buôn bán ở chợ Đồng Xuân hơn 100 năm trước, (VnExpress, 10/10/2025). Nhiều hình ảnh xưa của chợ. 

•  Trần Mộng Tú, quà tặng trong chiến tranh, (Maclam's Kitchen, 12/10/2025), Bài thơ được giảng dạy trong hệ thống trung học của Mỹ.

•  Bài hát cho mẹ 2 con Đỗ Thị Thu đi tìm chồng là TNLT Trịnh Bá Phương, người đang phải chịu những bản án chồng chất với tội danh vô lý và mức án nặng nề lên đến 21 năm tù. Trịnh Bá Phương - Anh Ở Đâu? (MinhQuanNgiyen, 10/10/2025).

•  Tứ Trụ (4 lãnh đạo tối cao) chuyển sang Ngũ Trụ (5 lãnh đạo tối cao), (VB, 13/10/2025)

•  Bà Mai Kiều Liên được vinh danh Top 100 Phụ nữ quyền lực nhất châu Á, (TT, 12/10/2025). Thêm bà Thống đốc NHNN cùng với Bà Mai Kiều Liên, Tổng giám đốc Vinamilk thì hay hơn. 

•  Việt Nam có nên được vào Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc?, (BBC, 13/10/2025). Cuộc bỏ phiếu này "không có cạnh tranh" ở LHQ.

•  Phạm Đình Trọng - Lại phải chỉ ra cái phi điện ảnh ở phim Mưa Đỏ, (TD, 13/10/2025) Mượn nghệ thuật để anh hùng ca cuộc chiến tranh tương tàn người Việt giết người Việt chỉ để giành quyền lực nhà nước cho một đảng chính trị coi khát vọng tự do dân chủ của người dân là thế lực thù địch.

•  Sau khi đăng loạt bài "Chuyện bây giờ mới kể: Nỗ lực hòa giải bất thành với những người cộng sản hơn 30 năm trước" của  GS Stephen B. Young: [(Phần 1), (TD, 8/10/2025) + (Phần 2), (TD, 9/10/2025) +  (Phần cuối), (TD, 10/10/2025)] Tiếng Dân đăng tiếp  tài liệu về bản án phúc thẩm đối với tám lãnh đạo “Phong trào Thống nhất Dân tộc và Xây dựng Dân chủ” bị đưa ra xử => Trích bản án Phúc thẩm đối với tám lãnh đạo “Phong trào Thống nhất Dân tộc và Xây dựng Dân chủ”, (TD, 13/10/2025)

•  TT Carney đến Ai Cập để chứng kiến sự kiện lịch sử về thỏa thuận hòa bình ở Gaza, ca ngợi việc thả con tin. Carney in Egypt for Gaza peace deal signing, praises release of hostages, (NW, 13/10/2025) "For the Jewish people, this is a moment that holds two truths at once — a grief for what cannot be restored, and a fragile light of what might still be repaired,"

•  Nobel kinh tế 2025 vinh danh công trình giải thích tăng trưởng kinh tế dựa trên đổi mới sáng tạo, (TT, 13/10/2025). Nobel kinh tế 2025 trao cho các Joel Mokyr, Philippe Aghion và Peter Howitt vì đã 'giải thích cơ chế tăng trưởng kinh tế dựa trên đổi mới sáng tạo'; +Giải Nobel Kinh Tế trao cho Joel Mokyr, Philippe Aghion và Peter Howitt đã giành giải Nobel Kinh tế, (VB, 13/10/2025). Nhà kinh tế học người Canada Howitt nằm trong số những người đoạt giải Nobel kinh tế. ‘Dream of a lifetime’: Canadian economist Howitt among Nobel winners in economics, (CTV News, 13/10/2025)

•  Cuộc chiến quyền lực Mỹ-Trung nóng lên trước thềm thượng đỉnh APEC, (NCQT, 13/10/2025). Nguồn: Katsuji Nakazawa, “US-China power game heats up ahead of APEC summit,” Nikkei Asia, 09/10/2025 Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

•  Các nhà khoa học cảnh báo rằng thảm họa do một trận động đất lớn được dự đoán ở Tây Bắc Thái Bình Dương có thể trở nên trầm trọng hơn do rung chuyển dọc theo đứt gãy San Andreas ở California. Một trận động đất thật lớn tiếp theo sau. One ‘Really Big One’ After Another, (NYT, 12/10/2025)

Thứ 2 Thanksgiving, 13.10.2025

 •  Nội thất với hoa | Marc Chagall

•  Tham vọng GDP 10% của ông Tô Lâm: đánh đổi bền vững lấy tăng trưởng? (BBC, 12/10/2025)

•  12/10/2025 Sư Minh Tuệ Và…, (FB Mạc Văn Trang, 12/10/2025). Kệ! Hành giả vẫn hành khất xứ người! 

•  Những nữ ứng viên hiếm hoi ngành kỹ thuật được đề nghị công nhận phó giáo sư, (TN, 12/10/2025)

•  Chiến tranh ở Ukraine, khẩu chiến ở Việt Nam - thấy gì từ xung đột giữa đại sứ quán Nga và Ukraine? (BBC, 12/10/2025)

•  San Francisco: án mạng kinh hoàng của gia đình nữ doanh nhân gốc Việt, (VB, 12/10/2025). Bà Paula Trương, đã giết chồng và hai con gái sau một chuỗi thất bại trong công việc kinh doanh.

•  Vì sao chúng ta vẫn đang học từ Adam Smith?, (TT, 12/10/2025)

•  Người Canada chúng ta có rất nhiều lý do để biết ơn. We have plenty of reasons to be thankful, (Hamilton Spectator, 12/10/2025)

•  TT Carney chúc mừng đến cư dân nhân ngày Lễ Tạ Ơn: Happy Thanksgiving, Canada.; +Trước khi, TT Carney thực hiện chuyến đi phút chót tới hội nghị thượng đỉnh Ai Cập để thảo luận về kế hoạch hòa bình Gaza của Trump. PM Carney makes last-minute trip to Egypt summit for Trump's Gaza peace plan, (NW, 12/10/2025) •  Video clip của 22 Minutes châm biếm bản mẫu tự của trump: Introducing: The Trump Alpha-bet! | This Hour Has 22 Minutes, (22 Minutes, 7/10/2025)

•  Francis Fukuyama cho rằng MXH và internet đã tạo nên chủ nghĩa dân túy toàn cầu đang trỗi dậy trong giai đoạn lịch sử cụ thể này. It’s the Internet, Stupid. What caused the global populist wave? Blame the screens. (Persuasion, 2/10/2025)

•  Tuyết rơi trên tóc nâu em