Chủ nhật cuối cùng của tháng, 30.11.2025. Ào thoáng qua!

 •  Nụ hôn

•  Tino Cao: Cà-phê và Thế Giới của Murakami / Coffee to Remember, (Da Màu, 26/9/2025); +Tino Cao điểm truyện "Tặng phẩm của dòng sông" của nhà văn Nhật Tiến: Tặng phẩm của dòng sông: một thước phim âm bản của chiến tranh, (VV, 30/11/2025)

•  Mathilde Granveau – Những mảng ghép ánh sáng của Đông Dương, (VV, 30/11/2025). Bài của Cư sĩ Minh Đạt

​​•  Tòa phúc thẩm Thái Lan: Dẫn độ Y Quynh Bdap không phạm luật, (NV, 29/11/2025). Y Quynh Bdap, đồng sáng lập viên tổ chức “Người Thượng vì công lý,” tị nạn ở Thái hơn 10 năm rồi nhưng sẽ bị dẫn độ về VN tù đày. =>Thái Lan dẫn độ nhà hoạt động Việt Nam Y Quỳnh Bdap hai ngày sau phán quyết của tòa án, bất chấp cảnh báo từ các nhóm nhân quyền Thailand extradites Vietnamese activist, (Bangkok, 29/11/2025)

•  Công Ty Trung Quốc Tham Gia Hạ Tầng Mạng 5G Của Việt Nam: Bài Toán Lợi Ích Kinh Tế vs. An Ninh Quốc Gia, (Dự án ĐSK Biển Đông, 29/11/2025)

•  Cho phép người Việt vào chơi casino tại Phú Quốc, Hồ Tràm, Vân Đồn, (VnExpress, 26/11/2025). Giờ mới khôn ra; nếu không, họ lại chơi lậu, khó kiểm soát và tăng thu cho sòng bài nhà nước. 

•  Đằng Sau Sự Kiện Ông Lương Cường Trao Hiện Vật Lính Mỹ Mất Tích Từ Chiến Tranh Việt Nam Ở New York, (BBC, 24/11/2025)

•  Không phải người bản địa Cherokee cùng lời trần tình. Thomas King, one of North America’s most famous Indigenous authors, has revealed that he isn’t actually Cherokee Indigenous, (FB John Deacon, 26/11/2025) 

•  Các nhà lãnh đạo Kitô giáo từ Đông sang Tây đã tụ họp để kỷ niệm 1.700 năm Công đồng Nicaea lần thứ nhất (năm 325 SCN). Pentarchy (“five rulers”) from  Rome, Constantinople, Alexandria, Antioch, and Jerusalem in Nicaea (modern İznik, Turkey), (FB Dustin Lyon, 28/11/2025), 

•  Bài báo gây sốc của Wall Street Journal về thỏa thuận thực sự giữa Trump và Nga: phản bội Ukraine để đổi lấy lợi ích kinh doanh đặc quyền cho phe Trump. Kiếm tiền chứ không phải chiến tranh: Kế hoạch thực sự cho hòa bình ở Ukraine của Trump. Make Money Not War: Trump’s Real Plan for Peace in Ukraine, (WSJ, 28/11/2025)

•  Phải chăng đây là hồi kết của kỷ nguyên hòa bình dài nhất?, (Nghiên cứu quốc tế, 29/11/2025). Nguồn: Graham Allison và James A. Winnefeld, Jr., “The End of the Longest Peace?”, Foreign Affairs, 24/11/2025 Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng.

•  Khái niệm Communist, Socialist, Democratic Socialist và hiện tượng ngôn ngữ chính trị trong bối cảnh nước Mỹ hiện nay, (TD, 30/11/2025)

•  Nhà kinh tế học Daron Acemoglu, lập luận rằng chủ nghĩa tự do đã mất đi sự đồng cảm với cử tri thuộc tầng lớp lao động do quá chú trọng vào văn hóa và bản sắc, nhưng nó có thể giành lại sự ủng hộ của giới lao động thông qua các cải cách kinh tế, chính sách công nghệ toàn diện và tập trung trở lại vào thịnh vượng chung. Liberalism can win back the working class (FT, 28/11/2025)

•  Số người chết trong cuộc chiến ở Gaza vượt quá 70.000. Death toll from Gaza war surpasses 70,000: health ministry, (CTV, 29/11/2025). 70,100 người. Dã man!

•  Có những cánh cửa chỉ thiên thần mới biết: những ngưỡng cửa tĩnh lặng nơi nỗi buồn kết thúc, và một niềm hy vọng tươi sáng, e ấp bắt đầu hé mở.. There are doors only angels know—quiet thresholds where sorrow ends, and a shy, bright hope begins to breathe again --Unknown 

•  Tâm hồn cô ấy đến từ một thời đại khác, nơi tình yêu mang một ý nghĩa hoàn toàn khác. Her soul was from a different time where love meant something entirely different.

Thứ 7, 29.11.2025

 •  Moonlit Night | Anton Pieck

•  Hội Tương trợ và hợp tác Đức - Việt ủng hộ 521 triệu đồng đến đồng bào bị thiệt hại do bão lũ, (TT, 28/11/2025)

•  Tino Cao điểm cuốn B-52 của Thuận: chiến tranh, ký ức và thân phận con người / B-52 de Thuận: mémoire, guerre et hhumanité, (DM, 8/10/2025)

•  Nguyễn Viện: Đọc Gió @ – thơ Đoàn Huy Giao. Cái chết có màu gì?, (VV,c 28/11/2025)

•  Vũ Đức Khanh - Lịch sử không thuộc về một đảng, (TD, 28/11/2025)

•  Hoàn thành chiếu sáng mỹ thuật loạt công trình kiến trúc ở TP HCM, (VNExpress, 28/11/2025)

•  Chuyên gia đề xuất Việt Nam tiến ra biển bằng mô hình siêu đô thị ESG, (DT, 28/11/2025). Phát triển mô hình siêu đô thị biển ESG•   (Môi trường - Xã hội - Quản trị) thêm các yếu tố sáng tạo và tái sinh để hướng tới sự phát triển đô thị và doanh nghiệp bền vững hơn.

•  Giáo sư Harvard dịch 'Truyện Kiều', (ZNews, 24/11/2025). "Từ năm 2016, Tạp chí Nghiên cứu văn học thống kê có tất cả 12 bản dịch Kiều sang tiếng Anh, trong đó có 5 bản dịch của người nước ngoài, 7 bản dịch của người Việt. Những bản dịch tiêu biểu là bản dịch của Lê Xuân Thủy (1963), Huỳnh Sanh Thông (1973), Michael Counsell (1994), Vladislav V. Zhukov (2004) và Timothy Allen (2008). Năm 2020, Nhã Nam phát hành bản dịch của Dương Tường, năm 2025, Major Books phát hành bản dịch của Nguyễn Bình." Nhưng, chưa có tác phẩm dịch thuật mang đủ "tính thẩm mỹ, nhạc điệu và lớp lang ý nghĩa của một câu thơ."

•  Huawei và ZTE trúng thầu ở Việt Nam, Mỹ cảnh báo nguy cơ xói mòn niềm tin, (BBC, 28/11/2025); +Hoa Vi và ZTE giành nhiều hợp đồng cung cấp thiết bị mạng 5G cho Việt Nam, (RFI, 28/11/2025). VN hết dè dặt vì ham của rẻ của Huawei và ZTE trong việc sử dụng công nghệ Trung Quốc trong các cơ sở hạ tầng nhạy cảm? 

•  Dân xem: Tuổi Trrẻ, giờ, mới đưa tin: Lý do ông Nguyễn Đức Trung thôi nhiệm vụ Chủ tịch UBND TP Hà Nội, (TT, 28/11/2025); +Tân Chủ tịch Hà Nội Vũ Đại Thắng: Được trực tiếp cống hiến cho thủ đô là vinh dự lớn, (TT, 28/11/2025). Tin vỉa hè trên MXH tốt thật! <=Điều gì khiến ông Nguyễn Đức Trung rời ghế Chủ tịch UBND sau 10 ngày? (BBC, 28/11/2025). BCT điều chuyển NĐT về Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương, giữ chức Phó trưởng ban <=Đáng Phải Viết Thành Sách: 11 ngày đánh bay Chủ tịch - chuyện này đẹp, đáng phải ghi thành sách như trận đánh đầm Tiên Lãng, (FB Hoàng Dũng, 28/11/2025)

•  Hành trình  tìm kiếm loại nho có nguồn gốc di truyền từ nơi này để tồn tại với biến đổi khí hậu ở Canada. The Quest for Canadian Wine Sovereignty, (Maclean, 26/11/2026)

•  Chiến thuật tuyệt chiêu của TT Carney đối đầu với Thủ hiến Danielle Smith của tỉnh bang Alberta. The method to Mark Carney’s madness, (National Observer, 27/11/2025)

•  Các đại biểu thuộc Đảng Tự do cho biết đảng vẫn đoàn kết sau khi Guilbeault từ chức khỏi nội các. Liberal MPs say party remains united after Guilbeault resigns from cabinet, (BNN Bloomberg, 28/11/2025)

•  Salman Rushdie: bị đâm 15 nhát, cười vẫn cười, (Tạp chí Da Màu, 27/11/2025)

•  Laura Field là một nhà lý luận chính trị, tác giả cuốn sách mới Furious Minds, lần theo nguồn gốc trí tuệ của phe cánh hữu MAGA, bao gồm cả vai trò của những người theo chủ nghĩa Strauss. Intellectual origins of the MAGA right: Laura Field on Furious Minds, (Frankly Fukuyama, 25/11/2025)

•  Nga cấm Tổ chức Theo dõi Nhân quyền trong lúc cuộc đàn áp bất đồng chính kiến ​​vẫn tiếp diễn. Russia outlaws Human Rights Watch as crackdown on dissent continues, (CTV, 28/11/2025). Độc tài Putin. Ngay cả WWF cũng bị cấm ở Nga.

•  "Trời ơi, gió này là sắp hết năm đây, sắp già thêm một tuổi đây, mình đã kịp sống gì đâu, tay mình vẫn trắng như vầy..."- Trở Gió | Nguyễn Ngọc Tư

•  Man is condemned to be free. Condemned because he did not create himself; and yet free because, once cast into the world, he is responsible for everything he does. - "Sophia's World". Jostein Gaarder

•  Một mắt. TNH: Love is the courage to see others as they are.

Thứ 6, 28.11.2025

 •   Người tình của Gustav Klimt - The Woman in Gold. It is not your duty to change a closed mind.

•  Bài cũ đọc lại trên Youtube của BBC: Hội Thảo Việt Nam Học: Hạn Chế Học Giả Nước Ngoài Phát Biểu Vì ‘Nhạy Cảm’? (BBC News Tiếng Việt, 26/11/2025)

•  Ban Bí thư kết luận mới về phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai, (TT, 27/11/2025)"Kết luận 213 tiếp tục thực hiện chỉ thị 42/2020 của Ban Bí thư, về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng với công tác phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai."Đúng như nghiên cứu của Ole Bruun và Oliver Rubin, xu hướng tăng cường sự độc tài (authoritarian intensification) và xu hướng kỹ trị hóa (technocratisation) được nâng cao trong Kết luận 213 trong tình trạng độc tài môi trường tại Việt Nam <= Việt Nam: lũ lụt và chủ nghĩa độc tài môi trường, (LKTC, 26/11/2025). Đến hẹn lại lụt mỗi năm.

•  Phản bác phim tuyên truyền 'Mưa đỏ' với Thảm kịch “Đại lộ kinh hoàng” của Luật Khoa Tạp Chí: Bắc Việt Đã Làm Gì Thường Dân? (LKTC, 16/11/2025)

•  Dân xem: Vũ Đại Thắng, người sẽ ngồi ghế chủ tịch Hà Nội đang bỏ trống, (NV, 27/11/2025). Thay chủ tịch '11 ngày' Nguyễn Đức Trung của đảng.

•  ‘Đệ ruột’ Tô Lâm bị phe quân đội ‘kẹp giữa’ trước Hội Nghị Trung Ương 15, (NV, 27/11/2025). Nguyễn Duy Ngọc, bí thư Thành Ủy Hà Nội, 'đệ ruột' TL. 

•  Đọc Xuyên Qua Mọi Chiến Tuyến của Nguyễn Xuân Thọ, (D Đ, 27/11/2025)

•  Thơ Lê Thanh Trường, (VV, 27/11/2025) 

• Cô đơn chính là... dược đơn - GS. TS. Thái Kim Lan | #HaveASip 239, (Vietcetera, 21/11/2025)

• Thỏa thuận năng lượng Alberta-Ottawa đánh dấu sự thay đổi lớn với chính trị Canada. The Alberta-Ottawa energy deal marks a major shift in Canadian politics" (Globe and Mail, 27/11/2025); +TT Carney ký thỏa thuận năng lượng lớn với Alberta, đặt ra các điều kiện cho đường ống dẫn dầu mới. Carney signs major energy agreement with Alberta, laying out conditions for new oil pipeline, (CTV, 27/11/2025) =>  Bộ trưởng Bộ Văn hóa và Bản sắc Canada và cựu Bộ trưởng Môi trường Guilbeault từ chức khỏi nội các của TT Carney vào cùng ngày Thủ tướng ký Biên bản ghi nhớ về đường ống dẫn dầu ở Alberta. Guilbeault resigning from Carney’s cabinet on same day PM signs Alberta pipeline MOU, (CTV, 27/11/2025). Bất đồng chính sách và đây là đầu mối rạn nứt sớm nhất trong nội các?

• AI nới rộng khoảng cách số giữa các thế hệ, (TS, 24/11/2025). Tự nhủ mình cố gắng nắm bắt và học hỏi cách xử dụng AI để không bị bỏ rơi phía sau.

•  Triết Lý Ấn-Phật, (Học Viện Dòng Tên, 27/11/2025)

• “Thế giới đảo ngược” của ĐCSTQ: Những bóp méo hiện thực trắng trợn của Bắc Kinh bắt nguồn từ hệ tư tưởng Marxist. The Chinese Communist Party's ‘Inverted World’ , (JT, 26/11/2025). “Thế giới đảo ngược” là một thực tại nơi sự thật đi ngược lại, nơi kẻ xâm lược đóng vai nạn nhân, nơi sự ép buộc đội lốt sự cần thiết để phòng thủ và nơi chính sự thật có thể thương lượng tùy thuộc vào lợi ích chính trị... Để hiểu được sự đảo ngược này đòi hỏi phải nắm bắt được nền tảng ý tưởng mà Bắc Kinh vận hành. Tư tưởng Marx-Lenin, vốn vẫn là hệ tư tưởng chính thức của ĐCSTQ bất chấp sự hiện diện tràn lan của chủ nghĩa tư bản trong nền kinh tế của mình, vẫn cho rằng sự thật không phải là khách quan mà là công cụ vì nó phục vụ phong trào cách mạng, ĐCSTQ, và phép biện chứng lịch sử của chủ nghĩa Marx-Lenin.

•   Phim Nhật tìm xem “Dawn Chorus” do tài tử Mariko Tsutsui đóng: Mariko Tsutsui knows the power of quiet roles, (JT, 27/11/2025) và đoan trailer giới thiệu phim: もういちどみつめる　予告編

• Soi gương

Thứ 5, 27.11.2025

 •  Mèo đen | Era Leisner -  "Black Cat"

•  Nghĩ gì từ buổi hội thảo ‘Từ Cuộc Di Tản Đến Di Sản: 50 Năm Hành Trình Người Mỹ Gốc Việt’?, (VB, 25/11/2025). Chủ đề của các phiên thảo luận trong ba ngày: “Từ Sụp Đổ Đến Dựng Xây — Cuộc Di Tản và Sự Hình Thành Cộng Đồng Người Mỹ Gốc Việt;” “Chính trị, Kinh doanh & Giáo dục;" “Chấn thương tâm lý, Sự im lặng & Chữa lành;” “Truyền thông, Văn hóa & Nghệ thuật Qua Các Thế hệ;” “Nhịp Cầu Nối Các Thế Hệ”

•  Thơ Vũ Hoàng Chương - Thoát Hình, (VB, 24/11/2025)

•  Nguyễn Duy - Văn tế nạn nhân thiên tai và nhân hoạ, (DĐ, 26/11/2025) và 

Thờ ơ (FB Johnny Trí Nguyễn, 25/11/2025)"Miền Trung xứng đáng được nâng niu bằng khoa học và trí tuệ. Không chỉ bằng sự thương xót và những thùng mì gói năm này qua năm khác."

•  Việt Nam: lũ lụt và chủ nghĩa độc tài môi trường, (LKTC, 26/11/2025). "Trong nghiên cứu về chủ nghĩa độc tài môi trường trong quản trị nước tại Việt Nam, Ole Bruun và Oliver Rubin cho rằng, tình trạng độc tài môi trường tại Việt Nam có hai đặc điểm chính yếu là: xu hướng kỹ trị hóa (technocratisation) và xu hướng tăng cường sự độc tài (authoritarian intensification).  Xu hướng kỹ trị hóa phản ánh tình trạng thiếu sự tham gia của các nhóm cộng đồng trong quá trình hình thành một chính sách về môi trường. Theo đó, một ý tưởng về quản trị môi trường thường sẽ được lên kế hoạch và chuẩn bị trước tiên bởi các nhóm tinh hoa chính trị. Người dân, do đó, là nhóm được biết sau cùng khi mọi thứ đã thành hình. "

•  Sách mới xuất bản của Nguyễn Nhật Ánh: "Cô bé hàng xóm và bốn viên kẹo." Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh ra mắt sách mới, (TT, 26/11/2025)

•  Mạng lưới Nhân quyền VN: Nhóm Công tác về Giam giữ Tùy tiện của HĐNQ LHQ: Việt Nam giam giữ tùy tiện Phan Tất Thành và Nguyễn Chí Tuyến, (TD, 26/11/2025). Trường hợp của tù nhân chính trị Phan Tất Thành và Nguyễn Chí Tuyến.

•  Nhà Hoạt Động Đất Đai Nguyễn Thị Tâm Ra Tù Sớm 7 Tháng, (FB Chân Trời Mới Media, 25/11/2025). TNLT Nguyễn Thị Tâm – dân oan Dương Nội, người nhiều năm đấu tranh ôn hòa cho quyền đất đai – đã được Trại giam số 5 (Thanh Hóa) đưa về bàn giao tại xã Dương Nội. 

•  Sau 1975, thuyết Domino bị gạt bỏ vì hoang tưởng, chỉ có anh em trong phe CS, Campuchia-VN và Tàu, choảng nhau. Joey Long (National University of Singapore) điểm cuốn "Cuộc chiến Đông Dương lần thứ ba" của Ang Cheng Guan - The Third Indochina War: An International History. Cambridge University Press, 2025. ISBN: 978-1-009-56005-4. 25 November 2025 | PDF: https://hdiplo.org/to/R651 | H-Diplo Review 651 

•  Trung Quốc dùng robot kiểm soát biên giới với Việt Nam, (NV, 26/11/2025)

•  Canada vừa thông qua một đạo luật giúp việc trở thành công dân Canada trở nên dễ dàng hơn. Canada Just Passed An Act That Will Make It Easier To Become A Canadian Citizen, (604 Now, 25/11/2025)

•  Những thành quả nhỏ không thể che giấu tình trạng trì trệ trong lĩnh vực sản xuất của B.C. Bryan Yu: Small gains can’t hide the stagnation in B.C.’s manufacturing sector, (BIV, 26/11/2025)

•  Các bộ tộc bản địa ven biển ở B.C. sẵn sàng phản đối thông báo dự kiến đường ống dẫn dầu của liên bang. B.C.’s Coastal First Nations ready to push back against expected fed pipeline announcement, (City News, 26/11/2025)

•  Hai phà chạy điện của BC được đặt tên bản địa hul’q’umi’num’.  New hybrid-electric BC Ferries vessels gifted hul’q’umi’num’ names, (CTV, 26/11/2025)

•  Tiền bảo hiểm rủi ro chiến tranh cho chi phí vận chuyển và bảo hiểm sẽ tăng vọt nếu cuộc chiến Tàu-Đài Loan xảy ra. In The Event Of War Between China and Taiwan, War Risk Premiums For Shipping And Insurance Costs Will Shoot Up!, (FB Lim Tean, 25/11/2025)

•  Giao thương với TQ trở nên bất khả thi vì Tàu sản xuất mọi thứ trên đời và rẻ, chỉ có xuất đi mà không nhập vào và châu Âu không có gì để đề xướng. China is making trade impossible, (FT, 25/11/2025). 

"Đời vui được mấy đâu, con người ta thò đầu ra đã khóc rồi, những đứa không khóc còn bị đánh cho khóc".- Màu nước mắt | Nguyễn Ngọc Tư

•  Dây chuyền cho đùi